Choroby przewlekłe stanowią jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych, z którymi mierzą się społeczeństwa krajów rozwiniętych. Według Światowej Organizacji Zdrowia WHO odpowiadają za 60% zgonów. Z chorobami przewlekłymi borykają się ludzie w każdym wieku, jednak 50% zgonów dotyczy osób powyżej 70 r.ż.
Przyczyny chorób przewlekłych
Choroby przewlekłe, czyli co?
Lista chorób przewlekłych
Ubezpieczenie
Choroby przewlekłe a depresja
Przyczyny chorób przewlekłych
Jako jedną z przyczyn występowania chorób przewlekłych uznaje się wydłużenie średniego czasu trwania życia człowieka i tym samym zwiększeniem „awaryjności” organizmu ludzkiego.
Zwiększenie zachorowalności na choroby przewlekłe związane jest także z rozwojem medycyny. Wiele chorób takich jak nowotwory, mukowiscydoza, AIDS czy nieprawidłowości w budowie serca jeszcze przed kilkunastoma laty oznaczały niejako wyrok śmierci. Dzięki współczesnej medycynie, która umożliwia wdrożenie przynoszących efekty metod leczenia, choroby te zmieniły swój status ze śmiertelnych na przewlekłe.
Często wśród wymienianych przyczyn występowania chorób przewlekłych wskazuje się nadmierną urbanizację, ubóstwo, niesprzyjające warunki życia, niski poziom wykształcenia i związany z nim brak wiedzy o zdrowiu, brak dostępu do usług medycznych czy też stres psychologiczny, który towarzyszy ludziom funkcjonujących w nowoczesnych społeczeństwach.
Choroby przewlekłe, czyli co?
Istnieje wiele definicji choroby przewlekłej. Zgodnie ze Światową Organizacją Zdrowia choroba przewlekła jest chorobą o długim czasie trwania i powolnym postępie.
W piśmiennictwie chorobę przewlekłą określa się także jako:
- zaburzenia o długim czasie trwania, które może być postępujące oraz o złym rokowaniu, jak również związane z normalnym biegiem życia mimo występowania pewnych nieprawidłowości w fizycznym lub psychicznym funkcjonowaniu;
- niekorzystny stan, trwający dłużej niż trzy miesiące w roku lub wymagający ciągłej hospitalizacji przez co najmniej jeden miesiąc;
- chorobę trwającą dłuższy czas, o charakterze nawracającym, co oznacza w długim czasie kolejne rzuty choroby;
- trwałe, postępujące zmiany, które uszkadzają ustrój, obijając jego sprawność, szczególnie w stanach ostrych oraz przewlekłych, jako ten sam permanentnie trwający okres wyniszczenia.
Choroby przewlekłe stanowią grupę schorzeń nieuleczanych, które trwają całe życie, zaś na poszczególnych etapach wymagane jest wdrożenie różnych metod leczenia. Choroby te są przyczyną zgonów występujących wcześniej niż u osoby zdrowej oraz wcześniej niż w typowym wieku życiu. Współcześnie przyjmuje się, iż na obecnym poziomie rozwoju cywilizacji oraz opieki zdrowotnej wiek ten wynosi 75 lat, zaś każdy zgon który nastąpił wcześniej stanowi zgon przedwczesny.
Lista chorób przewlekłych
W Polsce listę chorób przewlekłych oraz związaną z nimi refundację leków publikuje Dziennik Ustaw, jako rozporządzenie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. Pełna lista chorób znajduje w załączniku nr 1 rozporządzenia, który ulega zmianom. Związane jest to z faktem, iż kolejne schorzenia uznawane są za przewlekłe, bądź precyzowane są warunki uznania dalej jednostki chorobowej jako przewlekłej.
Współcześnie uznaje się, że choroby przewlekłe to około 150 jednostek chorobowych. Do najistotniejszych schorzeń należą:
- choroby układu krążenia;
- choroby mózgowo – naczyniowe;
- cukrzyca;
- nowotwory;
- choroby autoimmunologiczne;
- przewlekłe choroby układu oddechowego;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- stwardnienie rozsiane;
- padaczka;
- otyłość;
- HIV/AIDS.
Potrzebujesz wsparcia w chorobie?
|
Choroby przewlekłe – ubezpieczenie
Osoby cierpiące na choroby przewlekłe, które rozważają wykupienie polisy powinny dokładnie zastanowić się przed podjęciem ostatecznej decyzji.
Przede wszystkim należy dokładnie zapoznać się z zapisanymi warunków ubezpieczenia. Niektóre z firm ubezpieczeniowych mogą odmówić kosztów leczenia, jeżeli nie zostały one wcześniej dokładnie określone w regulaminie. Niezbędnym jest wykupienie dodatkowej zwyżki, która często wynosi kilka razy więcej od podstawowej kwoty ubezpieczenia. Warto to jednak zrobić, ponieważ w przypadku zaostrzenia choroby, który doprowadzi do uniemożliwienia normalnego funkcjonowania, chory otrzyma dodatek finansowy. Pozwoli on na wykupienie leków oraz profesjonalną opiekę.
Wysokości składek ściśle powiązane są z rodzajem choroby. Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe mają opracowane specjalne tabele stworzone do oceny ryzyka, a także oczekują, iż zainteresowany przedstawi dokumentację medyczną oraz dotychczasowy przebieg choroby. W przypadku pacjentów cierpiących na choroby nowotworowe, niektórzy z ubezpieczycieli mogą odmówić ubezpieczenia, argumentując tą decyzję zbyt wysokim ryzykiem.
Choroby przewlekłe wymagają stałych i regularnych kontroli lekarskich, a ich przebiegu nie da się przewidzieć.
Z myślą o osobach podróżujących towarzystwa ubezpieczeniowe opracowały specjalne pakiety dla osób cierpiących na choroby przewlekłe – poprzez taki pakiet, chory może korzystać z usług medycznych także przebywając poza granicami kraju. Ubezpieczenie turystyczne zapewnia zaplecze finansowe w formie pokrycia kosztów leczenia poza granicami, które często są bardzo wysokie. Co ważne, w skład ubezpieczenia turystycznego dla osoby chorej przewlekle nie wchodzą badania profilaktyczne. Jednym z głównych obostrzeń przy ubezpieczeniu turystycznym jest także dostosowanie się przez pacjenta do zaleceń lekarskich. Oznacza to, iż jeżeli lekarz prowadzący widzi przeciwskazania do podróży, ubezpieczyciel nie będzie ponosił kosztów opieki medycznej za granicą.
Choroby przewlekłe a depresja
Konsekwencje chorób przewlekłych są złożone i dotykają różnych sfer funkcjonowania. Przede wszystkim narasta dyskomfort fizyczny jak i psychiczny związany z odczuwaniem bólu, postępującymi ograniczeniami, a także aspektem finansowym – m.in. kosztami sprawowania specjalistycznej opieki.
Miernikiem efektów stosowanego leczenia oraz oczekiwań chorych jest parametr „jakości życia”, który według WHO jest indywidualną percepcją postrzegania przez jednostkę pozycji życiowej w odniesieniu do kręgu kultury oraz systemu wartości, przy uwzględnieniu jej własnych aspiracji, pragnień, standardów i zainteresowań. Choroba przewlekła sama w sobie stanowi źródło negatywnych emocji i napięć, dlatego generuje niższą jakość życia. Znalezienie się w takiej sytuacji może doprowadzić do depresji, którą powinien zdiagnozować psycholog lub psychiatra.
Istnieje kilka symptomów które mogą wskazywać na wystąpienie depresji i konieczności skontaktowania się ze specjalistą. Są to między innymi:
- znacznie obniżony nastrój;
- zaburzenia rytmu dobowego;
- zaburzenia łaknienia;
- trudności w wykonywaniu codziennych prostych czynności;
- ciągłe odczucie zmęczenia;
- poczucie bycia bezwartościowym;
- znaczne zaburzenia kognitywne (uwagi oraz pamięci);
- zmuszanie się do każdego działania;
- obarczanie się winą, tj. przekonanie, że choroba przewlekła jest karą;
- pojawienie się myśli samobójczych lub prób samobójczych.
W przypadku wystąpienia powyższych objawów należy skonsultować się ze specjalistą.
W przypadku osób cierpiących na choroby przewlekłe istotnym jest stwierdzenie, czy depresja pojawiła się samoistnie, czy też na skutek przeżycia traumy, przewlekłego stresu lub czy aktywowała ją choroba, bądź wdrożona farmakologia.
Zachorowanie lub zaostrzenie choroby sprawia, że następuje utarta sprawstwa, a więc przekonania o wpływie swoich działań na zdarzenia z naszego życia. Uświadomienie sobie faktu choroby przewlekłej powoduje poczucie straty po utraconym zdrowiu. Generuje to ból i strach wynikający z braku możliwości przewidzenia przebiegu choroby i tym samym jej wpływu na dalsze życie.
Odczuwanie przewlekłego bólu oraz trudnych emocji może spowodować ujawnienie się depresji. Nie istnieje jedna wskazówka, która pomogłaby lepiej radzić sobie z ograniczeniami spowodowanymi chorobą przewlekłą. Jednym z rozwiązań jest skorzystanie z pomocy psychoterapeuty – podczas leczenia depresji skutecznym jest leczenie poprzez psychoterapię i/lub wdrożenia leczenia farmakologicznego.
Autor: Klaudia Prus, Koordynator Opieki Domowej w Care Experts
Zobacz podobne artykuły:
Stwardnienie rozsiane – miniprzewodnik
Reumatyzm – przegląd chorób reumatycznych
Cukrzyca – przekrój informacji o chorobie
Opieka nad seniorami w czasie pandemii
Potrzeby osób starszych
Bibliografia:
Ziarko Michał, Zmaganie się ze stresem choroby przewlekłej, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2014
https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/12285/1/Ziarko_Repozytorium.pdf
Topór – Mądry Roman, Choroby przewlekłe. Obciążenie, jakość życia i konsekwencje ekonomiczne, Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, vol. 1/2011, pp. 25-49, Kraków 2012
https://www.wuj.pl/UserFiles/File/Zdrowie%20Publiczne_1_2011/Zdrowie%20Publiczne_1_2011_2.pdf
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych, rewizja dziesiąta, wydanie 2008,
Ostrzyżek Artur, Jakość życia w chorobach przewlekłych, Probl Hig Epidemiol 2008, 89(4): 467-470
http://www.phie.pl/pdf/phe-2008/phe-2008-4-467.pdf
Kardas Przemysław, Schorzenia przewlekłe z perspektywy lekarza rodzinnego i jego pacjentów – jak wspólnie osiągnąć sukces?,
http://www.zmr.lodz.pl/wp-content/uploads/2017/09/Schorzenia.pdf
Markocka – Mączka Krystyna, Grabowski Krzysztof, Taboła Renata, Choroby przewlekłe – problem XXI wieku, [w:] red.: Dybińska E., Zboina B., Dobrostan a edukacja, Wydawnictwo Naukowe, Lublin, 2016, s. 177-186
http://www.neurocentrum.pl/dcten/wp-content/uploads/markocka_k3p.pdf
Komentarze zostały wyłączone.