Operacja zaćmy – rekonwalescencja i zalecenia po zabiegu

Operacja zaćmy rekonwalescencja

Zaćma jest chorobą, która polega na zmętnieniu soczewki oka. Jej skutkiem jest upośledzenie ostrości widzenia. W zdrowym oku soczewka jest całkowicie przeźroczysta, a wpadające do oka promienie świetlne bez żadnej przeszkody docierają do siatkówki – dzięki temu powstaje wyraźny obraz. Zmętnienie soczewki powoduje znaczne utrudnienie w prawidłowym widzeniu, co cierpiący na zaćmę często określają jako „patrzenie jak przez mocno zabrudzoną szybę”.

Współcześnie zabieg usunięcia zaćmy nie jest skomplikowaną metodą chirurgii. Trwa ok. 20-40 minut, a pacjenci wypisywani są do domu tego samego dnia, często godzinę lub dwie po zabiegu. Po operacji następuje rekonwalescencja.

Po operacji – najważniejsze informacje
Co robić, a czego nie robić w czasie rekonwalescencji – zalecenia po zabiegu usunięcia zaćmy
Powikłania po operacji usunięcia zaćmy

Po operacji – najważniejsze informacje

Mimo, iż zabieg ten nie jest skomplikowany, osoba która została mu poddana musi przestrzegać kilku prostych zasad, dzięki którym nie dojdzie do powikłań. W operowanym oku w kilku pierwszych dniach pacjent może odczuwać dyskomfort w postaci uczucia swędzenia czy nadwrażliwości na światło. Ważnym jest, aby w tym czasie nie przecierać oczu. Podczas rekonwalescencji lekarz zaleci także, aby przez kilka nocy po zabiegu pacjent spał w specjalnej osłonce na oku, co ma na celu uniknięcie przypadkowego urazu.

Dzień po zabiegu koniecznym jest także odbycie wizyty kontrolnej u okulisty. Lekarz wtedy zbada czy wszystko goi się prawidłowo, a także wyznaczy terminy kolejnych wizyt. W bardzo wielu przypadkach, kiedy podczas zabiegu zastosowano jednoogniskową soczewkę wewnątrzgałkową, konieczne jest dobranie okularów służących do pracy. O dobór okularów okulistę należy poprosić nie wcześniej niż 4 tygodnie po przeprowadzonym zabiegu usunięcia zaćmy.

Rekonwalescencja po operacji zaćmy
SPRAWDŹ NASZĄ OFERTĘ!

Co robić, a czego nie robić w czasie rekonwalescencji – zalecenia po zabiegu usunięcia zaćmy

Zalecenia dla dorosłych pacjentów, którzy przebyli operację zaćmy i/lub wszczepiania sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej dotyczą w większości przypadków również tych pacjentów, u których wykonywana była inna operacja okulistyczna.

Przestrzeganie zaleceń pooperacyjnych rozpoczyna się już w momencie opuszczenia fotela operacyjnego. Pacjent otrzymuje wtedy sterylny, szczelny opatrunek na operowane oko. Zadaniem opatrunku jest ochrona przed dostaniem się do oka pyłków lub drobin, a także zapobiegnięcie przypadkowemu zatarciu oka, które po zabiegu jest szczególne wrażliwe na dotyk.

operacja zacmy rekonwalescencja

Przede wszystkim należy pamiętać, iż rana operacyjna goi się około 6 tygodni. W tym czasie u pacjenta może pojawić się uczucie „ciała obcego” pod powieką. Jest to naturalne po tego typu zabiegach, a uczucie to będzie stopniowo ustępowało. Należy unikać zaciskania powiek oraz uciskania operowanego oka oraz nie należy go trzeć. Jeżeli w operowanym oku pojawi się wydzielana, należy usunąć ją czystym, wilgotny wacikiem przy szczególnej ostrożności, aby uniknąć uciskania powiek – zwłaszcza górnej.

Mimo, iż operacja usunięcia zaćmy jest chirurgią jednodniową, jest zabiegiem nieskomplikowanym, ważnym jest aby w pierwszych dniach po jego wykonaniu zachować oszczędzający tryb życia. Pacjent powinien unikać:

  • przemęczania się,
  • wykonywania gwałtownych ruchów głową,
  • schylania się

– nawet przez okres trzech miesięcy od wykonania zabiegu. Unikanie wykonywania gwałtownych ruchów oraz sytuacji stresowych pozwala na wyeliminowanie ryzyka przemieszania się soczewki. W praktyce oznacza to przede wszystkim unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego – pacjenci nie powinni podnosić przedmiotów o ciężarze przewyższającym 5 kg, aby nie dopuścić do zwiększania ciśnienia w gałce ocznej. W czasie rekonwalescencji po operacji usunięcia zaćmy, należy wstrzymać się od uprawiania sportu.

Niezmiernie ważnym jest, aby pacjent ściśle przestrzegał zaleceń wydanych przez lekarza, zamieszczonych w karcie informacyjnej. Okulista z pewnością przepisze krople mające na celu zmniejszenie ciśnienia wewnątrz oka, które trzeba będzie zakraplać zgodnie z jego wytycznymi. Aby prawidłowo podać krople należy odciągnąć dolną powiekę, a wzrok skierować ku górze. Zakraplanie należy wykonać nie dotykając końcówką dozownika rzęs, powiek, ani żadnych przedmiotów. Krople powinny być zakraplane, kiedy pacjent jest w pozycji leżącej, zaś po ich wpuszczeniu należy zamknąć powieki na około minutę. W żadnym wypadku nie należy stosować kropli innych, niż te, które zostały przepisane przez okulistę, bądź tych, które są otwarte dłużej niż zaleca ich producent. W przypadku skończenia opakowania kropli przed wyznaczonym terminem badania kontrolnego, należy zwrócić się do lekarza rodzinnego lub okulisty, który przepisze nowe opakowanie. Oprócz kropli, pacjent może otrzymać także maść z antybiotykiem, mającą na celu wspomaganie procesu gojenia oka oraz zapobiegnięciu powstania stanów zapalnych.

Dla pacjenta po operacji usunięcia zaćmy podczas wykonywania czynności dnia codziennego nie ma wielu ograniczeń. W okresie pooperacyjnym należy jednak unikać bardzo gorących kąpieli czy korzystania z sauny. Podczas spacerów nie jest konieczne stosowanie opatrunków bądź okularów przeciwsłonecznych. Należy jednak unikać bardzo silnego nasłonecznienia, wiatru czy dużego zapylenia. Pacjent może czytać, oglądać telewizję oraz korzystać z komputera, pamiętając jednak przy tym, aby nie przemęczać oczu.

W przypadku, kiedy pacjent przed zbiegiem usunięcia zaćmy stosował okulary korekcyjne, może ich używać także po zabiegu. Jeżeli szkło znajdujące się po stronie operowanego oka znacznie utrudnia posługiwanie się nimi, można je usunąć i zastąpić np. szkłem bez korekcji. Ostateczna korekcja okularowa bądź kontaktowa zostaje przepisana przez okulistę po całkowitym zagojeniu się operowanego oka oraz ustabilizowaniu się ostrości wzroku po okresie pooperacyjnym.

Powikłania po operacji usunięcia zaćmy

Chirurgiczne usunięcie zaćmy jest współcześnie jednym z najbardziej bezpiecznych oraz skutecznych zabiegów medycznych na świecie. Rocznie, na całym świecie wykonywanych jest około 20 milionów takich zabiegów, zaś jedynie około 1-2% z nich kończy się powikłaniami. Ważnym jest, aby w przypadku wystąpienia jakiegokolwiek pogorszenia widzenia czy pojawienia się dolegliwości bólowych niezwłocznie skontaktować się z okulistą. Aby dodatkowo zminimalizować możliwość wystąpienia powikłań po zabiegu, należy także ściśle przestrzegań zaleceń wydanych przez lekarza.

operacja zacmy rekonwalescencja

Powikłania czy komplikacje związane z operacją usunięcia zaćmy mogą wystąpić zarówno w czasie zabiegu jak i w czasie rekonwalescencji.

  • Podczas zabiegu może dojść do pęknięcia torebki tylnej soczewki. Może to skutkować problemem z umieszczeniem przez lekarza sztucznej soczewki w oku, bądź z koniecznością wykonania dodatkowego zabiegu. Biorąc jednak pod uwagę, iż najczęściej stosowaną metodą usunięcia zaćmy jest fakoemulsyfikacja oraz organicznie używania ostrych narzędzi, ryzyko pęknięcia tylnej torebki soczewki jest niezwykle małe. Tego typu komplikacje najczęściej występują w krajach o stosunkowo niskim stopniu rozwoju medycyny w operacjach okulistycznych.
  • Jednym z najgroźniejszych powikłań operacji usunięcia zaćmy jest krwotok do wnętrza oka. Na szczęście występuje on niezwykle rzadko.
  • Ze względu na rygorystycznie stosowaną przez lekarzy profilaktykę antybiotykową obecnie bardzo rzadko wystękuje zakażenie wewnątrzgałkowe. Ryzyko wystąpienia to ok. 0.1%. Narażone na zakażenie są częściej osoby z upośledzonym układem odpornościowym oraz np. chorujących na cukrzycę.
  • W przypadku wąskiej grupy pacjentów po przeprowadzonym zabiegu usunięciu zaćmy może wystąpić przejściowy wzrost ciśnienia w oku.
  • Znaczącą grupę powikłań występujących po operacji zaćmy są problemy występujące w pierwszych tygodniach rekonwalescencji. Najczęściej mają one bezpośredni związek z procesem gojenia oka.
  • Obrzęk centralnej części siatkówki z reguły mija w wyniku zastosowania leczenia zachowywanego, nie jest on związany z infekcją. Infekcje które są powikłaniami po operacji usunięcia zaćmy występują stosunkowo rzadko – objawiają się bólem, zaczerwienieniem i osłabieniem ostrości widzenia oraz opuchlizną i ropieniem oczu. W przypadku infekcji stosowana jest zazwyczaj terapia antybiotykowa, silniejsza niż ta aplikowana w postaci kropli.
  • Wśród pacjentów z dużą krótkowzrocznością może wystąpić odwarstwienie siatkówki. Pacjent w przypadku zauważania objawów takich jak np. błyskania światła, zawężenie obszaru widzenia czy stopniowego ściemniania się widzenia powinien niezwłocznie skonstatować się lekarzem.
  • Niestety mimo wysokiej precyzji operacji dość często dochodzi do przemieszenia soczewki wewnątrzgałkowej. Charakteryzuje się to nieostrym, podwójnym lub zmiennym widzeniem. Jeżeli pacjent zaobserwował u siebie takie objawy powinien skontaktować się z okulistą. Przy wystąpieniu tego powikłania najczęściej wykonywany jest drugi zabieg, podczas którego okulista ponownie mocuje soczewkę bądź wymienia ją nową. Ryzyko wystąpienia przemieszczenia soczewki wewnątrzgałkowej z roku na rok maleje ze względu na coraz lepsze techniki pracy okulistów oraz chirurgów, a także przywiązanie pacjentów do wydanych zaleceń pooperacyjnych.
  • W przypadku części pacjentów w początkowym okresie po zabiegu może występować astygmatyzm, czyli wada refrakcji oka, która wynika ze zmiany krzywizny rogówki. Wada ta mija w czasie procesu gojenia się oka.
  • Po pewnym czasie od zabiegu może dojść do zaćmy wtórnej, która spowodowana jest zmętnieniem torebki tylnej soczewki – to do niej wszczepiona jest sztuczna soczewka. Powikłanie to jest stosunkowo częste, gdyż w założeniu podczas zabiegu usunięcia zmętniałej soczewki, tylna torebka zostaje nietknięta. Po zaobserwowaniu niepokojonych objawów należy skonsultować się z lekarzem. Wykona on szybki, bezbolesny, ambulatoryjny zabieg za pomocą lasera.

operacja zacmy rekonwalescencja

Niezmiernie ważnym jest aby pamiętać, iż postępując zgodnie ze wskazówkami personelu medycznego, a także przestrzegając zasad higieny ryzyko wystąpienia powikłań jest minimalne, a pacjent ma się ogromne szanse na bezproblemowe zakończenie procesu leczenia oraz odzyskanie całkowitej sprawności wzrokowej.

Autor: Klaudia Prus, Koordynator Opieki Domowej w Care Experts

Zobacz podobne artykuły:
Zaćma – miniprzewodnik
Objawy zaćmy
Operacja zaćmy

Bibliografia:

Ozimek M., Nowakowska D., Gajda B., Cisek Ewelina., Wykrota A., Chorągiewicz T., Nowomiejska K., Rejdak R., Zastosowanie technik miniinwazyjnych w chirurgii zaćmy i witrektomii, OPHTA THERAPY, Vol. 3/Nr 2 (10)/2016, s. 116 -123.
http://psjd.icm.edu.pl/psjd/element/bwmeta1.element.psjd-7b3d4c41-d2b2-44ec-93c3-301863ed64d9

Zalewski D., Ocena ryzyka operacyjnego leczenia zaćmy metodą fakoemulsyfikacji u pacjentów z zespołem rzekomego złuszczania, Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk 2015, http://pbc.gda.pl/Content/51365/doktorat%20ZALEWSKI%20Dominik.pdf

Michalski A., Ocena wybranych parametrów narządu wzroku i jakości życia u pacjentów po operacji zaćmy, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2013.
http://spektrum.wroc.pl/pdf/Alcon_Zacma_poradnik_pacjenta_1108M_06%20press.pdf stan na dzień 10.05.2019 r.

https://podyplomie.pl/okulistyka/23015,pozne-powiklania-po-operacji-zacmy stan na dzień 10.05.2019 r.

https://edraurban.pl/ssl/book-sample-file/okulistyka-kliniczna-wyd-iv/pdf/kanski-289.pdf stan na dzień 10.05.2019 r.

3.9/5 - (16 votes)

Ten wpis ma 10 komentarzy

  1. zofia says:

    jestem po operacji zacmy drugiego oka 8 tygodni i widze jak za mgla jakie krople uzywac

    • Medicover Senior says:

      Pani Zofio, prosimy o konsultacje z okulista, który zbada oko i zleci odpowiednie leki.
      Pozdrawiamy i życzymy zdrowia

      • zofia says:

        do jakiego okulisty bo na nfz sa kolejki juz nie wizyt w tym roku

  2. Halina says:

    Mam cukrzyce 20 lat i mam zacme korowa nie wie czy isc na zabieg czy poczekac a mam wyznaczony termin za 2 tygodnie

    • Medicover Senior says:

      Pani Halino, proszę skontaktować nawet z lekarzem pierwszego kontaktu. Myślę, że rozwieje Pani wątpliwości.
      Pozdrawiamy i życzymy zdrowia

  3. inka says:

    Dwa miesiące temu miałam operację zaćmy jak często mam korzystać z wizyt u okulisty.Nie mam żadnych problemów z widzeniem.

    • Medicover Senior says:

      Dzień dobry.
      Częstotliwość wizyt kontrolnych u okulisty określa lekarz.
      Pozdrawiamy

  4. Maria says:

    Jestem miesiąc po zabiegu zaćmy, kropelki wszystkie wzięte, zostały mi tylko jedne. Czy mogę teraz normalnie myć twarz i włosy?

  5. Lucyna says:

    jestem po operacii zaćmy i po 2,5 m-ca pojawiła mi się chmurka latająca , bardzo mnie to niepokoi co jest powodem? i co dalej mam zrobić , czy jest możliwość usunięcia jej . Nadmieniam iż jestem osobą chorującą na cukrzyce typ 2 od szeregu lat

    • Medicover Senior says:

      Pani Lucyno,
      W tej sytuacji najlepiej osobiście skontaktować się z lekarzem – zbada oczy i postawi diagnozę, dobierze leczenie.
      Pozdrawiamy i życzymy powrotu do zdrowia.