Choroba Alzheimera – etapy

choroba Alzheimera etapy

Choroba Alzheimera jest nieuleczalną chorobą zwyrodnieniową mózgu. Ubytki w korze mózgowej i hipokampie wpływają na pracę mózgu. Początkowe zaburzenia pamięci prowadzą do otępienia, a to uniemożliwia normalne funkcjonowanie osoby chorej, wpływa też znacząco na rodzinę i bliskich. W Polsce jest 400 tysięcy osób dotkniętych chorobą Alzheimera.

Ile jest etapów choroby Alzheimera?
Choroba Alzheimera Etapy w skali GDS i FAST
Etapy choroby Alzheimera a leczenie

Ile jest etapów choroby Alzheimera?

Choroba Alzheimera postępuje powoli i ma kilka wyraźnych etapów. Wyróżniają się trzy z nich. Jednak, żeby dobrze zobaczyć rozwój choroby, lepsza jest perspektywa pięciu, a nawet siedmiu etapów.Jakie etapy wyróżniamy? Czy każdy z nich można zdiagnozować?

Choroba Alzheimera Etapy w skali GDS i FAST

Skala Reisberga (inaczej: GDS – Global Deterioration Scale for Assessment of Primary Degenerative Dementia, pol. Skala Ogólna Deterioracji) i Skala FAST (Functional Assessment Staging):

I etap – brak zaburzeń

Nie diagnozuje się choroby, osoba dobrze funkcjonuje. Mogą zacząć się zaburzenia snu.

II etap – niewielkie zaburzenia

Niewielkie zaburzenia związane z drugim etapem to przede wszystkim kłopoty z przypominaniem sobie nazw, pamiętaniem imion znajomych osób. Zaczyna się gubienie drobnych przedmiotów. Często przypisuje się to wiekowi i zarówno lekarze pierwszego kontaktu, jak i bliscy, nie kojarzą zaburzeń z rozwijającą się chorobą Alzheimera.
choroba alzheimera - etapy 1 i 2

III etap: łagodne zaburzenia poznawcze (Mild Cognitive Impairment – MCI)

Łagodne zaburzenia poznawcze (Mild Cognitive Impairment – MCI) objawiają się coraz większymi kłopotami z przypominaniem sobie nazw przedmiotów lub imion spotykanych osób. Coraz większe problemy z koncentracją i pamięcią. Otoczenie zaczyna zauważać problem. Ten etap choroby Alzheimera może trwać do siedmiu lat.

IV etap – wczesna faza choroby

W tym pierwszym wyraźnym etapie choroby Alzheimera, do wyżej wymienionych trudności poznawczych, dochodzą problemy z przypominaniem sobie wydarzeń. Kłopotem w tym stadium choroby staje się dokładne wykonywanie zadań w pracy, a w domu – płacenie rachunków, planowanie zakupów itd. Jednocześnie chory może wykazywać tendencję do zaprzeczania swemu stanowi, bagatelizowania problemu.
choroba alzheimera - etapy 3 i 4

V etap – średniozaawansowana faza choroby

W tym etapie choroby Alzheimera zaburzenia poznawcze są już bardzo widoczne. Odpowiednie ubranie się jest problemem, gdy chory nie pamięta jaka jest pora. Określenie daty dziennej również jest niemożliwe. Trudnością jest przygotowanie posiłku, które łączy się na przykład z pamiętaniem o włączeniu/wyłączeniu gazu pod garnkiem z zupą/wodą. Częściej zdarza się zapominanie własnego adresu, celu wyjścia z domu itp. Zaburzenia orientacji są widoczne dla otoczenia. Ten etap choroby Alzheimera trwa do półtora roku.
Choroba Alzheimera - etap 5

VI etap – zaawansowana faza choroby

Szósty etap, czyli tak naprawdę trzeci wyraźny etap choroby Alzheimera to stadium, gdy chory wymaga opieki. Konieczna jest pomoc przy ubieraniu się, myciu, przyrządzaniu posiłków. Bliski nie potrafi kontrolować działania pęcherza moczowego.

Chory miewa halucynacje i omamy słuchowe. Etap ten wyróżnia też trudna dla otoczenia i samego chorego zmiana zachowania (apatia, agresja) i brak pamięci imion najbliższych, a także niedawnych wydarzeń. Jeszcze trudniej jest ukończyć rozpoczęte działania. Z kolei fragmentaryczne wspomnienia z lat wcześniejszych życia chorego, mogą ujawniać się w kontakcie z otoczeniem.

Chory może też kompulsywnie powtarzać czynności lub słowa/ treści. Charakterystyczny jest „objaw lustra”, gdy chory nie rozpoznaje siebie w lustrze i reaguje lękiem/agresją. Ten etap choroby Alzheimera trwa do dwóch i pół roku.
Choroba Alzheimera - etap 6

VII etap – końcowy etap choroby Alzheimera

Fazę terminalną wyróżnia ciężkie otępienie i brak kontaktu chorego z otoczeniem. Następuje utrata zdolności chodzenia, siedzenia. Mowa jest ograniczona (do około siedmiu słów) lub zanikła, bliski nie umie się uśmiechnąć i utrzymać podniesionej głowy. Potrzebuje całodobowej asysty w codziennym funkcjonowaniu. W końcowym etapie choroby Alzheimera (a nawet i wcześniej) wdraża się też metody leczenia paliatywnego.
Choroba Alzheimera - etap 7

Etapy choroby Alzheimera a leczenie

W zależności od etapu choroby Alzheimera, lekarze posługują się różnymi formami leczenia i terapii choroby Alzheimera. Zwykle nacisk kładzie się na późniejsze stadia, jako że początkowe często są niediagnozowane w odpowiednim czasie. W ostatnich latach pracuje się jednak nad preparatami, które spowalniają rozwój choroby już na wcześniejszym etapie łagodnych zaburzeń czynności poznawczych. Mają one związek ze stwierdzeniem dobrego wpływu wielonienasyconych kwasów tłuszczowych na ochronę mózgu.

Głęboka stymulacja mózgu

Inne badania nad leczeniem łagodnych postaci choroby Alzheimera dotyczą testów głębokiej stymulacji mózgu (DBS, deep brain stimulation). Specjalne elektrody (połączone przewodem ze stymulatorem umieszczonym na klatce piersiowej) wszczepiane są do struktur układu limbicznego (w tym – do sklepienia) chorej osoby. Bada się wpływ takiej stymulacji na poprawę funkcji poznawczych. Wpływ DBS nie jest do końca wyjaśniony, przypuszcza się, że moduluje on neurony u osób chorych na chorobę Alzheimera.

Hortiterapia

Zaawansowanym etapom choroby Alzheimera towarzyszy też depresja. Interesującą formą leczenia na wielu etapach tej choroby jest hortiterapia, czyli „terapia ogrodem”. Łagodzenie stresu jest istotne dla zmian w układzie nerwowym i metabolicznym.

W testach pacjenci z łagodniejszymi stadiami Alzheimera wykazywali mniej zachowań agresywnych. Wpływ na to miało poczucie autonomii i wolności w „warden gardens”. Są to specjalistyczne ogrody terapeutyczne, projektowane bezpiecznie dla pacjentów z demencją: ścieżki uniemożliwiają zgubienie się, rośliny są jadalne, łatwo można znaleźć wyjście.

Aktywność fizyczna

Jeśli chodzi o wpływ ćwiczeń fizycznych na łagodne zaburzenia poznawcze, to część badań wykazała, że stosowanie ich miało widoczny pozytywny wpływ na funkcjonowanie poznawcze. Natomiast według tej próby badawczej, działo się to tylko przed wystąpieniem etapu MCI w chorobie Alzheimera. Jednak większość badań wskazuje na możliwe benefity stosowania aktywności fizycznej przy zaburzeniach poznawczych. Szczególnie chodzi tu o poprawę poznawczych funkcji wykonawczych (planowanie, podejmowanie decyzji, koncentracja podczas pracy, rozwiązywanie problemów i in.).

Bada się także wpływ żywności medycznej na poprawienie funkcji poznawczych w chorobie Alzheimera. Po 12 tygodniach, poddani badaniu wykazywali znaczącą poprawę pamięci w etapach łagodnych zaburzeń choroby Alzheimera.

Opieka nad osobami chorymi na Alzheimera
SPRAWDŹ NASZĄ OFERTĘ!

Zobacz podobne artykuły:
Alzheimer – przyczyny choroby
Alzheimer – objawy i stadia choroby
Alzheimer – leczenie i opieka
Choroba Alzheimera – test
Alzheimer jest dziedziczny?
Choroba Alzheimera – gdzie szukać pomocy?
Bliski ma Alzheimera – jak się przygotować na przyszłość?
Opieka nad chorym na Alzheimera – komunikacja i aktywności

Bibliografia

Małgorzata Gaweł, Anna Potulska-Chromik; Choroby neurodegeneracyjne: choroba Alzheimera i Parkinsona, Postępy Nauk Medycznych, t. XXVIII, nr 7, 2015 http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2015/07/pnm_2015_468-476.pdf

Agnieszka Kępczyńska, Aleksandra Maria Woźnicka; Mroki niepamięci, Wiedza i Życie, 5.07.2012.
https://www.wiz.pl/8,326.html#

Hannah Nichols; What are the stages of Alzheimer’s disease? [w:] Medical News Today, 11.01.2017. https://www.medicalnewstoday.com/articles/315123.php

José Rubiño, Pilar Andrés; The Face-Name Associative Memory Test as a Tool for Early Diagnosis of Alzheimer’s Disease, Frontiers in Psychology, 14.08.2018.
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2018.01464/full

Zygmunt Zdrojewicz, Beata Jastrząb i in.; Hortikuloterapia – moc ukryta w ogrodach, Medycyna Rodzinna, 2 (20), 2017.
http://www.medrodzinna.pl/wp-content/uploads/2017/08/mr_2017_130-135.pdf

What Are the 7 Stages of Alzheimer`s Disease?
https://www.alzheimers.net/stages-of-alzheimers-disease/

4.8/5 - (21 votes)

Ten wpis ma 0 komentarzy

Komentarze zostały wyłączone.